آزمایش هورمون تستوسترون چیست
به طور کلی، آزمایش هورمون تستوسترون از طریق یک نمونه خون انجام میشود.
در این آزمایش، سطح تستوسترون در خون اندازهگیری میشود.
نتایج آزمایش به پزشک کمک میکنند تا به مشکلات هورمونی احتمالی پی ببرند و برنامه درمانی مناسب را تعیین کنند.
در مردان، تستوسترون نقش مهمی در تنظیم عملکرد جنسی، حفظ جمله استخوانی، رشد عضلات، تولید اسپرم و سایر ویژگیهای مرتبط با جنسیت دارد.
کاهش تستوسترون در مردان میتواند منجر به مشکلات نظیر کاهش انرژی، کاهش علاقه جنسی، کمبود عضلات، افزایش وزن، و مشکلات روحی شود.
در زنان، تستوسترون هم چنین نقش مهمی در تنظیم جنسیت، عملکرد جنسی، و سلامت استخوانها دارد.
تغییرات ناشی از کمبود یا افزایش تستوسترون میتواند به مشکلات نظیر عدم تنظیم دورههای قاعدگی، رشد موهای نامناسب، و مشکلات تنظیمات جنسی منجر شود.
اگر پزشک شما تشخیص داده که نیاز به آزمایش تستوسترون دارید، او به شما دستورالعملهای دقیقی برای پیشآمادهشدن برای آزمایش و انجام آن ارائه خواهد داد.
همچنین، او نتایج آزمایش را با شما تفسیر خواهد کرد و در صورت لزوم، درمان و مراقبتهای معین را پیشنهاد میکند.
آزمایش هورمون تستوسترون چه چیزهایی را اندازهگیری میکند؟
آزمایش هورمون تستوسترون عمدتاً سطح هورمون تستوسترون در خون را اندازهگیری میکند.
این آزمایش به پزشک کمک میکند تا میزان تستوسترون موجود در بدن شما را ارزیابی کند.
این اطلاعات به او کمک میکنند تا تشخیص دهد آیا سطح هورمون تستوسترون شما در محدوده طبیعی قرار دارد یا خیر، و آیا نیاز به درمان یا تدابیر دیگر دارید یا خیر.
آزمایش هورمون تستوسترون به طور خاص به موارد زیر میپردازد:
۱- سطح کل تستوسترون
این شامل میزان کلی تستوسترون موجود در خون شما است.
۲- سطح تستوسترون متصل به پروتئینها
تستوسترون به پروتئینهای خاصی در خون متصل میشود و در این حالت به عنوان تستوسترون مرتبط به پروتئین نمایش داده میشود.
این قسمت از تستوسترون قابل استفاده توسط بدن نیست.
۳- سطح تستوسترون آزاد
این بخش از تستوسترون به عنوان تستوسترون آزاد یا بیپیوند به پروتئین نمایش داده میشود که بدن میتواند از آن استفاده کند.
اندازهگیری این سه مؤلفه به پزشک کمک میکند تا اطلاعات دقیقتری از میزان تستوسترون شما در دست داشته باشد و در صورت نیاز، تصمیمگیری در مورد تشخیص و درمان انجام دهد.
چرا آزمایش هورمون تستوسترون تجویز میشود؟
هورمون تستوسترون در واقع نوعی هورمون است که در دوران بلوغ در پسرها افزایش مییابد و عامل اصلی تغییرات ساختاری آنها از جمله، ساخت عضلات مردانه، کلفت شدن صدا و رشد مو روی سینه و آلت تناسلی می باشد.
هم چنین این هورمون تستوسترون در تولید اسپرم و میل جنسی نیز نقش بسیار مهمی را دارد.
در بدن زنان هم این هورمون تستوسترون وجود دارد، اما براساس میانگین، بدن مردان ۲۰ برابر بیشتر از زنان این هورمون را تولید میکند و به طر طبیعی و میانگین این هورمون خانم ها کم تر می باشد.
محل قرار گیری و تولید هورمون تستوسترون در آقایان داخل بیضهها و در خانمها داخل تخمدانها می باشد.
و اما آزمایش هورمون تستوسترون به منظور بررسی و تشخیص علت کم یا زیاد شدن این هورمون در خون افراد انجام میشود و برای تنظیم کردن و درمان کم و زیاد بودن آن لازم است که آزمایشات لازم انجام شود.
و اما هورمون تستوسترون به دو طریق در خون جاری میشود و عبور میکند که این دو طریق شامل:
۱- هورمون تستوسترون آزاد
که معمولا در آزمایشات این هورمون را با حرف T نشان می دهند و تستوسترونی است که اصلا شیمیایی نبوده و به هیچ یک از مولکولهای بیولوژیکی متصل نیست و نمی شود.
کمتر از ۴ درصد از هورمون تستوسترون در خون، از نوع آزاد هستند و حضورشان بسیار مهم است که در صورت کم و زیاد بودن نیز باید درمان شوند.
۲- تستوترون کل
و اما این هورمون نزدیک به ۹۸ درصد از کل هورمون های تستوسترون را تشکیل میدهند، و در واقع ترکیبی از تستوسترون آزاد و دو پروتئین آلبومین یا گلوبولین متصل به هورمون جنسی است که حضور این هورمون هم از اهمیت بالایی برخوردار می باشد و اکثرا اشخاص جهت بررسی این هورمون آزمایشات لازم را انجام می دهند.
و اما بپردازیم به تولید هورمون تستوسترون که توسط هورمون لوتئینهکننده می باشد که به طور کلی تولید شده از غده هیپوفیز هستند و تحریک و کنترل میشود.
ریتم نوسانات میزان تستوسترون در خون در ساعات اولیه صبح به بیشترین میزان خود میرسد که این زمان بین ۴ صبح تا ۸ صبح می باشد و در عصر هم به پایین ترین مقدار کاهش مییابد که این زمان هم بین ۴ بعد از ظهر تا ۸ بعد ازظهر می باشد.
هم چنین انجام آزمایشات مربوط به هورمون های تستوسترون میتواند دلیل اختلال در دورهی عادت ماهانه، عدم بارداری و رشد موهای زائد در سینه یا صورت خانمها را نیز مشخص کند تا سریع تر را درمان مشخص و انجام داده شود.
هم چنین پزشکان برای تشخیص سندرم تخمدان پلیکیستیک هم که نتیجه افزایش تستوسترون است آزمایش هورمون تستوسترون را توصیه میکنند تا میزان را بررسی کند.
و در آقایان هم با کاهش این هورمون عدم باروری و کاهش میل جنسی مشاهده می شود که لازم است درمان شود. پایین بودن هورمون تستوسترون در آزمایش میتواند به معنای مشکل و اختلال در غده هیپوتالاموس و همینطور هیپوفیز نیز باشد که پزشک با تشخیص داروهایی هورمونی را تجویز می کند تا در ساعات مشخص مصرف شوند.
و اما آزمایش هورمون تستوسترون به دلایل مختلفی تجویز میشود، این آزمایش به پزشک کمک میکند تا میزان هورمون تستوسترون در بدن شما را ارزیابی کند و اطلاعاتی در مورد وضعیت سلامت شما و مشکلات محتملی که ممکن است با تراز تستوسترون مرتبط باشند، به دست آورد.
دلایلی که ممکن است منجر به تجویز آزمایش هورمون تستوسترون شوند عبارتند از:
۱- مشکلات جنسی
افزایش یا کاهش تستوسترون میتواند به مشکلات جنسی نظیر کاهش علاقه جنسی، ناتوانی جنسی و مشکلات ارتباطی منجر شود.
آزمایش تستوسترون میتواند به پزشک کمک کند تا علت این مشکلات را تشخیص دهد و درمان مناسب را ارائه دهد.
۲- ناتوانی جنسی مرتبط با سن
در برخی موارد، مردان با پیری ممکن است مشکلات ناتوانی جنسی تجربه کنند که به کاهش تستوسترون مرتبط باشد.
آزمایش تستوسترون میتواند به تشخیص دقیقتر و درمان مناسبتر کمک کند.
۳- ناباروری
کمبود تستوسترون میتواند تولید اسپرم را کاهش دهد و به ناباروری منجر شود.
آزمایش تستوسترون میتواند به پزشک کمک کند تا علت ناباروری را تشخیص داده و درمان متناسب را تعیین کند.
۴- رشد موهای نامناسب در زنان
افزایش تستوسترون در زنان ممکن است منجر به رشد موهای نامناسب در مناطقی مانند صورت، سینه و پشت شود.
آزمایش تستوسترون میتواند به تشخیص این مشکل و تعیین راههای مدیریت آن کمک کند.
۵- مشکلات مرتبط با عضلات و استخوانها
تستوسترون نقش مهمی در رشد عضلات و حفظ استخوانها دارد.
کمبود تستوسترون میتواند منجر به کاهش استحکام عضلات و استخوانها شود.
۶- مشکلات رشد و توسعه جنسی در نوجوانان
در برخی موارد، نوجوانان ممکن است با مشکلات توسعه جنسی و رشد مواجه شوند که ممکن است به نوعی از نقص تستوسترون در این دوره زمانی بازگردانده شود.
اگر پزشک شما تصمیم به تجویز آزمایش هورمون تستوسترون داشته باشد، او اطلاعات لازم را در مورد دلایل و هدف این آزمایش به شما ارائه خواهد داد و پس از دریافت نتایج، به شما تفسیر آنها را ارائه خواهد کرد.
نتایج آزمایش هورمون تستوسترون
نتایج آزمایش هورمون تستوسترون به شکل مقادیر عددی بیان میشوند و میزان این هورمون در خون شما را نشان میدهند.
معمولاً نتایج به واحدهای نانوگرم بر دسیلیتر (ng/dL) یا نانومول بر لیتر (nmol/L) ارائه میشوند.
برای تفسیر نتایج آزمایش تستوسترون، پزشک شما با توجه به موارد زیر آن را ارزیابی میکند:
۱- محدوده طبیعی
هر آزمایش تستوسترون معمولاً با محدوده طبیعی ترجیحی برای جنس و سن شما مقایسه میشود.
این محدوده طبیعی معمولاً در دسترس پزشکان است و میزان تستوسترون شما باید در این محدوده قرار داشته باشد.
۲- سن و جنس
میزان تستوسترون در بدن بسته به سن و جنس شما تغییر میکند.
مردان معمولاً سطح بالاتری از تستوسترون نسبت به زنان دارند.
۳- علائم و علت مشکلات
پزشک شما نتایج آزمایش را با علائم و نشانههایی که شما دارید، مقایسه میکند.
اگر تستوسترون در محدوده طبیعی نباشد و علائمی نظیر کاهش انرژی، مشکلات جنسی یا مشکلات دیگر دارید، ممکن است نیاز به درمان داشته باشید.
۴- تغییرات مقدار تستوسترون
در برخی موارد، پزشک شما ممکن است تغییرات مقادیر تستوسترون در طول زمان را بررسی کند تا ببیند آیا تغییراتی در سطح این هورمون دارید یا خیر.
مهم است که نتایج آزمایش هورمون تستوسترون را با پزشک خود مطرح کنید تا او بتواند تفسیر دقیقتری ارائه داده و در صورت نیاز، برنامه درمانی مناسب را تعیین کند.